Filosofiegroep: Pieter Lemmens

PIETER LEMMENS
Ecologisch Wezen
De betoverende ecofilosofie van Timothy Morton

Code: PL

Studiegroep, maximaal 12 deelnemers

Maandagavonden 20.00 uur, Balkonkamer
2022: 19 sep, 17 okt, 14 nov, 19 dec
2023: 16 jan, 20 feb, 20 mrt, 17apr, 15 mei, 19 jun (reserve)

Kosten voor deelname
€ 90,00 voor AG-leden en studenten met collegekaart, € 190,00 voor belangstellenden.

In deze studiegroep verdiepen we ons in de uitzonderlijke ecologische denkwijze van de excentrieke Brits-Amerikaanse filosoof Timothy Morton, die in 2017 door The Guardian werd uitgeroepen tot de ‘filosoof-profeet van het Antropoceen’. We doen dit aan de hand van zijn meest toegankelijke en ook zeer vermakelijke boek: Ecologisch Wezen (2018). Hierin gaat hij vooral in op de vraag hoe we op een ecologische manier kunnen leven en laat zien dat we in feite altijd al ecologisch zijn, zonder dat we het beseffen. Met veel speelsheid en humor maar zonder de ernst van de ecologische crisis uit het oog te verliezen, presenteert Morton in dit boek een verfrissend perspectief op de huidige condition humaine. 

Mortons visie op het Antropoceen, als het tijdperk van globale opwarming en massa-extinctie is hoogst onorthodox te noemen en is onderbouwd met een opmerkelijke nieuwe denkwijze, de zogeheten ‘object-georiënteerde ontologie’ (OOO). Dit is een vorm van filosoferen die kritisch voortbouwt op de fenomenologie, maar die radicaal afscheid neemt van het antropocentrisme, dat wil zeggen van het privilege van de mens als kennend subject. Ook wordt er afscheid genomen van het 'correlationisme' dat stelt dat we slechts toegang hebben tot de correlatie tussen denken en zijn, oftewel tussen subject en object. 

Mortons OOO-gebaseerde ecofilosofie stelt dat ecologisch denken op de eerste plaats betekent dat we moeten erkennen dat er een fundamentele en onontwarbare onderlinge verwevenheid is van de dingen, oftewel de idee dat alles met alles samenhangt. Een gedachte die heel eenvoudig lijkt, maar in zijn implicaties duizelingwekkend complex is.

Morton is vooral bekend geworden door zijn bewering, dat er niet zoiets bestaat als dé Natuur (met hoofdlettter N), en dat dàt inzicht de absolute voorwaarde is om te komen tot een minder destructieve ecologische leefwijze.  

Literatuur
Timothy Morton: Ecologisch Wezen. 
Ten Have (2018), prijs € 22,99. ISBN 978- 90-259-0638-2.

Pieter Lemmens doceert filosofie en ethiek aan het Institute for Science in Society (ISiS) aan de Faculteit der Natuurwetenschappen (FNWI) van de Radboud Universiteit, Nijmegen.

Deel deze pagina op uw sociale media