Kunstmatige intelligentie speelt een steeds belangrijker rol in onze samenleving en dit zal de komende jaren alleen maar verder toenemen. Maar waar liggen dan eigenlijk de grenzen van ethisch gebruik van deze zonder twijfel veelbelovende technologie. Het AG-Eindhoven vond het tijd om daar eens met een aantal deskundige filosofen over van gedachten te wisselen en organiseert op zaterdag 13 juli 2024 een dagvullend symposium. Er zijn drie vooraanstaande sprekers uit de academische wereld en na afloop van de voordrachten is er een forumdiscussie waarbij de deelnemers aan het symposium met de sprekers in discussie gaan.
Prof.dr. Lambèr Royakkers
Lambèr Royakkers: Het morele kompas van kunstmatige intelligentie
Kunstmatige intelligentie (AI) transformeert onze wereld op ongekende wijze met de potentie om ons dagelijks leven radicaal te hervormen. Van zelfrijdende auto's die het concept van mobiliteit herdefiniëren tot slimme assistenten die onze huizen besturen, AI opent de deur naar een wereld vol mogelijkheden. Echter, met deze vooruitgang komen (nieuwe) ethische vraagstukken aan het licht. Hoe waarborgen we bijvoorbeeld onze menselijke waarden, zoals privacy, autonomie, en rechtvaardigheid, als AI-systemen meer en meer zelfstandig beslissingen nemen? Aan de hand van tal van voorbeelden worden de risico’s van AI in kaart gebracht en ook hoe AI ons kan helpen allerlei uitdagingen aan te gaan, maar dan wel met ethiek als kompas.
Lambèr Royakkers is hoogleraar Ethiek van de Digitale Samenleving aan de Technische Universiteit Eindhoven. Daarnaast is hij voorzitter van diverse ethische adviescommissies voor Europese projecten. Hij studeerde wiskunde en wijsbegeerte en maatschappijwetenschappen aan de Technische Universiteit Eindhoven, en rechten aan de Universiteit van Tilburg. Hij promoveerde aan de Universiteit van Tilburg op een proefschrift over normenlogica. Na zijn studie specialiseerde hij zich in ethische vraagstukken op het gebied van technisch ontwerpen, met name op het gebied van robotica en kunstmatige intelligentie. Hij heeft tal van publicaties in wetenschappelijke tijdschriften op zijn naam staan en meer dan tien boeken geschreven, waaronder Ethics, Technology, and Engineering (2023) en Just Ordinary Robots (2015).
Dr. Julia Hermann
Julia Hermann: Kunstmatige intelligentie: een sociaal disruptieve technologie
ChatGPT, Alexa, Apple Watch – wij komen kunstmatige intelligentie overal tegen. Slimme systemen vertellen ons hoe wij hebben geslapen, maken medische diagnoses, schrijven gedichten en beoordelen sollicitaties. Techniekfilosofen classificeren kunstmatige intelligentie als een sociaal disruptieve technologie, omdat ze niet alleen ons dagelijks leven verandert maar fundamentele vragen oproept en voor onzekerheid zorgt. Wat onderscheidt een mens van een intelligent systeem? Kan een machine creatief zijn? Is een door een computer gemaakte schilderij kunst? Mogen wij intelligente machines morele verantwoordelijkheid toeschrijven? Kun jij bevriend zijn met een robot? Aan de hand van voorbeelden laat ik zien hoe kunstmatige intelligentie onze fundamentele waardes en concepten ontwricht en ga ik er ook op in hoe individuen en maatschappijen hierop kunnen reageren.
Julia Hermann is universitair docent techniekfilosofie en -ethiek aan de Universiteit Twente. Daarnaast is zij lid van de management board van het onderzoeksprogramma Ethics of Socially Disruptive Technologies en vicevoorzitter van de Vereniging van Ethici in Nederland. Zij studeerde wijsbegeerte en politieke wetenschappen aan de Universiteit Heidelberg en promoveerde aan het Europees Universitair Instituut (Florence, Italië) op een proefschrift over morele rechtvaardiging. Julia heeft als onderzoeker en docent aan de Universiteiten Maastricht, Utrecht en Eindhoven gewerkt. Haar huidig onderzoek richt zich op sociaal disruptieve technologieën, techno-morele verandering en methodes voor transdisciplinair onderzoek. Zij heeft artikelen en hoofdstukken over o.a. morele vooruitgang, techno-morele revoluties en de kunstmatige baarmoeder geschreven en is auteur van het boek On Moral Certainty, Justification and Practice: A Wittgensteinian Perspective
Prof.dr. Jan Broersen
Jan Broersen: Kan intelligentie onbeheersbaar worden?
Sinds ChatGPT de wereld verbaasde, valt niet meer te ontkennen dat kunstmatige intelligentie aan een indrukwekkende opmars bezig is. Algoritmes schrijven journalistieke artikelen, componeren liedjes, en helpen de overheid beslissingen nemen. Sommige experts wijzen al langer op de mogelijkheid van het optreden van een singulariteit: als computers zichzelf slimmer kunnen maken, dan moeten we wellicht rekening houden met een explosie van intelligentie. En het lijkt niet op voorhand zeker dat de AIs die hieruit voort zouden kunnen komen, het beste met ons voorhebben. Ik zal deze claims nader toelichten en van de broodnodige nuance voorzien.
Jan Broersen is hoogleraar Logica en AI in de groep Theoretische Filosofie aan de Universiteit Utrecht. Met een achtergrond in de wiskunde en de informatica, is hij vooral geïnteresseerd in thema's op het raakvlak van de Geesteswetenschappen en de Exacte wetenschappen. Zijn onderzoek spitst zich met name toe op vraagstukken rond AI en ethiek, en meer in het algemeen de filosofie van AI.