Een plek waar mensen luisteren en waar je contact met lotgenoten kunt hebben biedt mensen met kanker veel steun
Een beetje geluk moet een mens hebben en dat had AG-lid Wim Breed toen hij kort na de eeuwwisseling als net gepensioneerde oncoloog van het Catharina Ziekenhuis het initiatief nam voor een inloophuis voor mensen met kanker in Eindhoven. Een rijke weldoener, die altijd anoniem heeft willen blijven, raakte geïnteresseerd en vroeg Wim om hem mee te nemen naar een van de drie op dat moment al functionerende inloophuizen.
Dat bezoek, aan het inloophuis in Venlo, maakte zo’n diepe indruk op de anonieme weldoener dat hij zich al op de terugweg garant stelde voor de exploitatiekosten van de eerste drie jaar, opdat het Eindhovense inloophuis De Eik zo snel mogelijk van start kon gaan. Wel wilde hij nog wat inspraak over de locatie. Wim: “We hadden al een plek op landgoed Eikenburg op het oog. Hij wilde de plannen zien, hield een soort wichelroede boven de kaart en zei toen ‘ja, dat is een goede plek.”
Aanleiding voor Wims initiatief was zijn ervaring als oncoloog. Hij had in zijn werk veel te maken gehad met het Integraal Kankercentrum Zuid, dat onder meer lotgenotencontact als doelstelling had. “Maar dat liep via een betaalde kracht die een paar dagen per week een telefoon bemande en zorgde voor het contact met de diverse patiëntenverenigingen. Dat was een zeer prijzige oplossing die weinig resultaat opleverde”, zegt hij in het lichte en kleurrijke pand aan het Klein Tongelreplein 8 waar De Eik sinds 2019 zit.
Wim is voor het eerst in de nieuwe behuizing. Sinds pakweg tien jaar heeft hij geen bemoeienis meer met het inloophuis, maar vergeten is hij zeker niet. In de Wim Breedzaal zit een groep vrouwen te schilderen. Creatieve activiteiten die mensen in staat stellen op ontspannen wijze contact met lotgenoten te hebben, zijn een van de pijlers van De Eik.
Gestegen levensverwachting
In Wims tijd draaide De Eik vooral om zulke activiteiten, maar dat is wel veranderd, zegt Jacqueline Selbeck, coördinator externe zaken en een van de drie parttime betaalde krachten van het inloophuis. Corona heeft daar een zekere rol in gespeeld, zegt ze. Aangezien mensen elkaar niet meer in het centrum konden ontmoeten, organiseerden ze, naast bijvoorbeeld beeldbellen, activiteiten buiten, zoals yoga in het park.
Jongere gasten, zoals Jacqueline de bezoekers consequent aanduidt, hebben vaak andere wensen dan oudere, zegt ze. Ze hebben vaak concretere vragen over hoe om te gaan met de gevolgen van kanker, zoals mogelijke veranderingen in je lichaam, je relatie, op je werk.
Wat daarnaast veranderd is, is dat kanker door nieuwe behandelmethoden van karakter is veranderd. De kans op genezing is gestegen, de levensverwachting met kanker ook. “Volgens de verwachtingen zijn er in 2030 1,4 miljoen Nederlanders die leven met of na kanker”. Waar De Eik vroeger vooral te maken had met mensen in de laatste fase van hun leven, zitten veel gasten nu daarom vooral met vragen hoe ze hun leven na of met een chronische vorm van kanker verder inrichten.
“Dertig procent van de mensen die chemotherapie heeft ondergaan, heeft bijvoorbeeld last van een chemobrein”, zegt Jacqueline. “Wij organiseren daar informatiebijeenkomsten over, maar het is natuurlijk ook heel fijn om lotgenoten te ontmoeten. Die hebben meegemaakt wat jij meemaakt en je begrijpen met een half woord.”
Wat ook veranderd is, is de medische omgang met patiënten en ook daar speelt De Eik op in. Jacqueline: “Waar je vroeger bijvoorbeeld voor en na een operatie het advies kreeg rustig te blijven, moet je nu juist zorgen dat je vooraf zo fit mogelijk bent en achteraf ook weer zo snel mogelijk fit wordt.” De Eik biedt dan ook een Leef Fit programma aan om samen met lotgenoten fit te worden. “De stap naar een Basic Fit na een kankerbehandeling is voor de meeste van onze gasten te groot, al is onze bedoeling wel dat ze die overstap uiteindelijk wel maken.”
Vrijwilligers
Op de drie betaalde krachten na wordt De Eik geheel door de in het totaal zeventig vrijwilligers gerund. Die krijgen sinds het begin allemaal een opleiding, waarbij leren luisteren essentieel is. Er komt veel op hen af, bevestigt vrijwilliger Wim van Vroonhoven, die zelf meerdere keren per week mensen ontvangt, groepen begeleidt en gesprekken voert. “Je leeft met leven en dood en met alles wat er tussenin zit, met mensen die niet meer beter worden, maar ook met hele hoopvolle verhalen. Aan het einde van de avond ‘mannen en kanker’ ben ik altijd best moe, maar ik ga ook vol energie naar huis.”
Eén ding dat in al die jaren niet veranderd is, is de vraag hoe je mensen over de drempel trekt. Want terwijl een onderzoek onder de gasten aangeeft dat 84 procent het als zeer positief ervaart dat er een plek is waar mensen luisteren en waar je contact met lotgenoten kunt hebben, zeggen zowel Wim als Jacqueline dat veel mensen vaak moeite hebben zich om bij De Eik aan te melden: “Het is voor henzelf een bevestiging dat ze leven met kanker. Dat blijft toch een grote stap.”
